تاثیر دیجیتال دیتاکس (سم زدایی دیجیتال) بر جلوگیری از فرسودگی ناشی از کار

تصور کنید که یک روز دلپذیر تابستانی است و شما در حالی که در یک ساحل آرام و ساکت دراز کشیده‌اید، در تعطیلات به سر می‌برید. متوجه می‌شوید که این اولین باری است که پس از مدت‌ها می‌توانید بنشینید و فکر کنید. شروع به رویاپردازی می‌کنید و به تدریج به خواب فرو می‌روید. در واقع، شما به نوعی سم زدایی دیجیتال می‌کنید!

صدای گوشی موبایلتان به صدا در می‌آید. سه اعلان جدید دارید. فروشگاه مبلمان محلی، حراج دارد  و امروز تولد گربه‌ی دوستتان است. ایمیلی نیز از مدیر پروژه محل کارتان دریافت می‌کنید که حاوی سوال مهمی است که باید همین الان به آن جواب دهید. 

آیا این وضعیت برایتان آشنا به نظر نمی‌رسد؟ با وجود گوشی‌های هوشمندی که باعث می‌شوند تا ۲۴ ساعت هفت روز هفته را در تماس با دیگران باشیم، فشار پاسخ دادن به پیام‌ها در همان لحظه دریافت بسیار زیاد و طاقت‌فرسا است. 

برای افرادی که برنامه کاری بسیار شلوغی دارند و به دنبال جلوگیری از فرسودگی شغلی هستند، ایا سم زدایی دیجیتال می‌تواند یک راه‌حل کارآمد باشد؟

سم زدایی دیجیتال چیست؟

سم زدایی دیجیتال دقیقاً همان چیزی است که به نظر می‌رسد. یک دوره زمانی برای قطع ارتباط با دستگاه‌های الکترونیکی مختلف. 

کلمه سم‌زدایی، یادآور رژیم‌های غذایی سم‌زدایی است. این رژیم‌ها در واقع روزه‌ها و پاک‌سازی‌های کوتاه‌مدتی هستند که به منظور از بین بردن سموم بدن مورد استفاده قرار می‌گیرند. اما سم زدایی دیجیتال لازم نیست فقط یک بار باشد. می‌توان آن را یک بار در ماه یا حتی یک بار در هفته تکرار کرد. 

انواع سم زدایی دیجیتال

با توجه به تعریفی که در بالا بیان شد، سم زدایی دیجیتال انواع مختلفی دارد که در ادامه به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت.

تعطیلات دیجیتال دیتاکس

روش‌های مختلفی برای دسترسی به سم زدایی دیجیتال وجود دارد. یک گزینه، رفتن به تعطیلات و قطع ارتباط با دستگاه‌های الکترونیکی در طول سفر است.

گردشگری سم زدایی دیجیتال طی چند سال اخیر محبوب‌تر شده است. رسانه‌های سراسر جهان، از انگلستان گرفته تا هند و آفریقای جنونی، همگی در مورد این ترند گزارش داده‌اند. و صنعت گردشگری نیز از پرداختن به آن غافل نشده است. بوردهای گردشگری در وین، اسلوونی و منطقه یوکان کانادا از جمله مواردی هستند که از سم زدایی دیجیتال به عنوان بخشی از تبلیغات خود استفاده کرده‌اند.

اما چرا بسیاری از افراد به دنبال این ریاضت دیجیتالی به دور از خانه هستند؟ یک مطالعه پژوهشی صورت گرفته در سال ۲۰۱۷ در هلند نشان داد که انگیزه اصلی رفتن به تعطیلات سم زدایی دیجیتال، فاکتورهای جامعه‌شناختی، روان‌شناختی و سلامت جسمی است. 

مطالعه انجام گرفته در سال ۲۰۱۹ نشان داد که برخی از گردشگران سم زدایی دیجیتال در آغاز تعطیلات، احساس اضطراب و پریشانی را تجربه می‌کنند. پس از گذشت مدتی، این احساسات با افزایش سطح پذیرش، لذت و حتی آزادی جایگزین می‌شوند. به طور خلاصه، یک تعطیلات سم زدایی دیجیتال ممکن است در ابتدا چالش‌برانگیز به نظر رسد اما در نهایت بسیار سرگرم‌کننده و لذت‌بخش است. 

دیجیتال دیتاکس هفتگی

در حالی که چند روز یا چند هفته به دور بودن از تکنولوژی و دستگاه‌های الکترونیکی در کوتاه‌مدت می‌تواند لذت‌بخش باشد، برخی از افراد ترجیح می‌دهند که سم زدایی دیجیتال را به عنوان بخشی از برنامه زندگی روزانه خود قرار دهند. 

در حالی که دورکاری تبدیل به واقعیت زندگی بسیاری از افراد شده است، کارمندان بیشتری تمام روز، ۵ روز در هفته را به کار کردن آنلاین می‌پردازند. قطع ارتباط با دستگاه‌های الکترونیکی برای یک روز یا چند ساعت در آخر هفته می‌تواند استراحتی که فرد بدان نیاز دارد و گاهی اوقات «روز سبت دیجیتال» نامیده می‌شود را فراهم سازد. 

دیجیتال دیتاکس جزئی

اما اگر ایده دور بودن از تمام دستگاه‌های الکترونیکی را نمی‌توانید تحمل کنید، چه می‌کنید؟

بیایید صادق باشیم. امروزه، فناوری دیجیتال به یک ضرورت برای زندگی روزانه ما تبدیل شده است. یک نظرسنجی نشان داد که حدود نیمی از کاربران گوشی‌های هوشمند آمریکا نمی‌توانند زندگی بدون گوشی‌های هوشمند را متصور شوند. این تاحدودی منطقی است زیرا بسیاری از زیرساخت‌های مربوط به دوران پیش از دیجیتال از بین رفته‌اند. 

به عنوان مثال، در سال ۲۰۱۸، تعداد تلفن‌های همگانی حدود %۹۵ نسبت به سال ۱۹۹۹ کاهش یافته است. در نتیجه، زندگی بدون گوشی همراه را به یک تجربه دشوارتر نسبت به چیزی که قبلاً بودریال تبدیل کرده است. 

اگر در مورد ترک دستگاه‌های دیجیتال بدون آمادگی نگران هستید، شما می‌توانید سم زدایی دیجیتال جزئی را امتحان کنید. این به معنی قطع ارتباط با تنها برخی از دستگاه‌های دیجیتال است. یک گزینه محبوب، قطع ارتباط با شبکه‌های اجتماعی است. 

تاثیر سم زدایی دیجیتال

ممکن است شما نیز هنوز در مورد تاثیر سم زدایی دیجیتال در مدیریت ذهن مردد باشید. یا شاید هم نمی‌دانید که آیا شرکت در چنین برنامه‌هایی ارزش تحمل سختی و کمی استرس را دارد یا نه. 

مطالعات نشان داده‌اند که سم زدایی دیجیتال موجب کاهش استرس و بهبود فردی طی شرایط خاص می‌شود. مطالعه دیگری در کره جنوبی نشان داد که برنامه سم‌زدایی گوشی‌های موبایل شش جلسه‌ای دانشجویان دانشگاه موجب کاهش اعتیاد آن‌ها به گوشی موبایل و بهبود بهزیستی دانشجویان شد. 

قطع ارتباط با دنیای دیجیتال می‌تواند تاثیر مثبتی بر سبک زندگی شما نیز داشته باشد. زمانی که پیش از این صرف شبکه‌های اجتماعی می‌شد، برای فعالیت‌های دیگری قابل استفاده است. در مطالعه انجام گرفته در دانشگاه اورگان، %۱۶ از شرکت‌کنندگان در برنامه سم زدایی گزارش دادند که سم‌زدایی به آن‌ها فرصت برای مشارکت در فعالیت‌هایی داد که تاکنون آن‌ها نادیده گرفته بودند. به عنوان مثال، ورزش، تمیزکاری و غیره. 

حتی زمانی که وقت اضافی صرف انجام فعالیت‌های دیگر نمی‌شود، فرصتی برای فکر کردن خلاق بودن برای فرد ایجاد می‌شود. در همین مطالعه دانشگاه اورگان، %۶۰ از شرکت‌کنندگان گزارش دادند که برنامه سم‌زدایی، فرصت‌هایی را برای خودشناسی و توسعه مهارت‌های فردی آن‌ها ایجاد کرد. 

مشکلات مربوط به سم زدایی دیجیتال

علیرغم شواهدی که نشان می‌دهند پاکسازی دیجیتال برای سلامتی خوب است، آن را نمی‌توان بدون مشکل دانست. یکی از موانع سم زدایی دیجیتال، دشواری پیگیری آن و در واقع قطع استفاده از دستگاه‌های الکترونیکی است. به عنوان مثال، در حالی که صنعت گردشگری سم زدایی دیجیتال تبدیل به یک ترند شده است اما قطع ارتباط با دنیای فناوری برای بسیاری از این گردشگران دشوار است. 

حدود نیمی از آمریکایی‌های شرکت‌کننده در یک مطالعه پژوهشی هیچ‌گاه ارتباط خود با دنیای دیجیتال را در طول تعطیلات قطع نکردند. ۶۸ درصد نیز هر چند وقت یکبار سری به شبکه‌های اجتماعی خود زدند.

محبوب‌ترین کاربردهای گوشی‌های همراه برای عکس گرفتن، پاسخ دادن به تماس‌ها و پیام‌ها و جستجوی برای مسیرها و رستوران‌ها است. در حالی که بسیاری از مسافران برای سفر به گوشی‌های هوشمند خود متکی هستند، مسافرت بدون گوشی همراه به نظر غیرممکن می‌رسد.  

مشکل دیگر در رابطه با سم زدایی دیجیتال این است که شاید منجر به خستگی یا اضطراب برای پاسخ دادن به پیام‌های مهم شود. در مطالعه‌ای از دانشگاه اورگان، گروهی در برنامه سم‌زدایی شرکت کردند و برخی احساسات منفی در این رابطه گزارش دادند. %۵۳ از افراد گفتند که نمی‌دانند چه باید بکنند، %۲۳ گفتند که نیاز به داشتن احساس سازنده بودن دارند و %۱۱ احساس خوبی در رابطه با این موضوع نداشتند. 

اگر شما هم از مشکل استفاده بیش از اندازه از دستگاه‌های دیجیتال رنج می‌برید، توصیه می‌شود که با یک متخصص سلامت روان مشورت کنید. 

نظر کارشناسان در این رابطه چیست؟

اکثر کارشناسان معتقدند که استفاده بیش از حد از دستگاه‌های دیجیتال می‌تواند برای سلامت روان مشکل‌ساز باشد. استفاده از فناوری برای زندگی شخصی و کاری روزانه افراد الزامی است. اگرچه، استفاده بیش از حد از فناوری منجر به مشکلات سلامت روان می‌شود. زمانی که مغز به طور مداوم با دنیای دیجیتال ارتباط برقرار می‌کند، فرد ممکن است دچار اختلال تشخیصی، سردرد و خستگی ذهنی شود. 

بسیاری از کارشناسان، سم زدایی دیجیتال را یک روش موثر برای استفاده بیش از حد از دستگاه‌های الکترونیکی می‌دانند. البته، یک بار تجربه برنامه‌های سم‌زدایی نمی‌تواند تاثیر قابل توجهی در سلامت روان فرد ایجاد کند. زمانی این رویکرد موثرتر خواهد بود که به عنوان روشی برای ایجاد ارتباط جدید با دنیای دیجیتال بکار گرفته شود. 

نوع برنامه سم‌زدایی که انتخاب می‌کنید، به سبک زندگی فرد بستگی دارد. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، فرد باید روش سم‌زدایی را بر اساس سبک زندگی و نیازهای خود انتخاب کند. اگر احساس می‌کنید که فناوری موجب استرس بیشتر در زندگیتان می‌شود، سم‌زدایی کامل برای یک مدت زمان مشخص می‌تواند گزینه ایده‌آلی باشد. 

شما همچنین می‌توانید برخی از اپلیکیشن‌های خبری یا مربوط به شبکه‌های اجتماعی را از گوشی خود حذف کنید تا اعلانی از آن‌ها دریافت نکنید. ممکن است زندگی کردن بدون گوشی همراه برای یک یا دو روز عملاً غیرممکن باشد زیرا واقعیت این است که همگی ما از طریق فناوری با هم ارتباط برقرار می‌کینم. در نتیجه، شما می‌توانید سم زدایی دیجیتال را با کنار گذاشتن گوشی موبایل سر ناهار یا چند ساعت در آخر هفته آغاز کنید. در این مدت زمان، خود را با فعالیت‌هایی که از آن‌ها لذت می‌برید، سرگرم نگه دارید.

در نهایت، روش مناسب برای برنامه سم‌زدایی به خود شما و سبک زندگیتان بستگی دارد. اکثر افراد با بهره‌گیری از یک روش مناسب سم‌زدایی می‌توانند شاهد بهبود سلامت روان خود باشند. 

سخن پایانی

برای کسانی که از خیره شدن به صفحه نمایش خسته شده‌اند، قطع ارتباط با دستگاه‌های الکترونیکی به معنی از بین بردن یکنواختی زندگی و مدیریت استرس است. خواه این که تعطیلات در جنگل را برای سم زدایی دیجیتال خود انتخاب کنید، از شبکه‌های اجتماعی فاصله بگیرد یا تنها چند ساعتی از هفته را به دور از گوش همراه خود بگذرانید، از چیزهایی که در مورد خود کشف خواهید کرد، غافلگیر می‌شوید. 

لینک منبع: toggl.com