منابع انسانی اصطلاحی مدرن و رایج با قدرت همپوشانی بالاست که برای اولین بار در دهه ۱۹۶۰ میلادی ابداع شد. این واژه برای توصیف افرادی که در یک شرکت یا سازمان کار می کنند و همچنین دپارتمانی که مسئولیت مدیریت منابع مرتبط با کارمندان را بر عهده دارد، استفاده می شود. ایده مدیریت منابع انسانی هم زمان با توجه به ارزش روابط کاری ، ایجاد انگیزه، رفتار سازمانی و ارزیابی شکل گرفت.
مدیریت منابع انسانی چیست؟
مدیریت پیشرفت کارمندان ، مدیریت پرسنل، مدیریت استعدادها و …. همگی دلالت بر نوعی رفتار حمایتی دارد که از سوی مدیریت در یک سازمان اجرا می شود. مدیریت منابع انسانی( Human resources management) بر همه امور مربوط به سرمایه انسانی سازمان نظارت دارد به گونه که سازمان به بهره وری حقیقی برسد. حوزه کاری مدیریت در منابع انسانی بسیار گسترده است و دقیقا همه امور را در بر می گیرد. حوزه های اصلی در این حیطه عبارتند از:
- استخدام کارمندان
- پاداش و جزا
- آموزش و یادگیری
- روابط کار و کارکنان
- ارزیابی عملکرد
- توسعه سازمان
با توجه به گستردگی زمینه های مدیریت منابع انسانی، داشتن تخصص در یک یا چند حوزه برای متخصصان منابع انسانی الزامی است. برخی از عناوین شغلی متخصصان این حوزه عبارتند از:
- متخصص توسعه آموزش
- مدیریت کارکنان
- متخصص سیستم حقوق و مزایا
- مشاور و روانشناس
- مدیر خدمات اشتغال
- متخصص جبران خسارت و تحلیل شغل
- مدیر آموزش و توسعه
- مسئول استخدام
- مشاور منافع
- تحلیلگر پرسنل
وظایف مدیریت منابع انسانی
مدیریت منابع انسانی شامل توسعه و اجرای برنامه هایی است که برای افزایش اثربخشی سازمان یا تجارت طراحی شده اند. به این ترتیب وظیفه این بخش در هر سازمان بسیار مهم تر از چیزی است که به نظر می رسد. اصولا مهم ترین سرمایه های هر سازمان، کارکنان آن هستند. با مدیریت صحیح کارکنان و ایجاد رضایت شغلی می توان گام های موثرتری برای ارتقا کل سیستم سازمان برداشت. در همه سازمان ها، آژانس ها، شرکت ها و موسسات بخش منابع انسانی این مسئولیت ها را بر عهده دارد:
- مدیریت استخدام شغل ، انتخاب و ارتقاء
- تدوین و نظارت بر مزایای کارمندان و برنامه های سلامتی
- تدوین ، ترویج و اجرای سیاستهای پرسنلی
- ارتقاء پیشرفت شغلی کارکنان و آموزش شغلی
- تهیه برنامه های جهت گیری برای استخدام های جدید
- ارائه راهنمایی در مورد اقدامات انضباطی
- ارائه خدمات برای آسیب دیدگی در محل کار یا حوادث
روند تغییرات در مدیریت منابع انسانی
نقش متخصصان منابع انسانی این است که از طریق ایجاد و مدیریت برنامه ها ، سیاست ها و رویه ها ، و از طریق ایجاد یک محیط کار مثبت بین کارمند و کارفرما ، از مهمترین دارایی یک شرکت یعنی سرمایه انسانی آن ، پشتیبانی کنند. تیم مدیریت منابع انسانی مسئولیت های بیشتری نسبت به کارمندان سنتی و ایجاد تغییرات موثر در وظایف اداری کارکنان دارند.
بر اساس مقاله منتشر شده در نشریه Forbes تیم مدیریت منابع انسانی باید براساس ۵ منطقه حساس فعالیت های مثبتی داشته باشد:
۱-تعریف و تبیین هدف سازمانی
کارمندان یک شرکت باید بتوانند به طور واضح بیان کنند که چرا شرکت برای دستیابی به یک سازمان هدفمند ، پایدار و با عملکرد بالا وجود دارد( چرایی تاسیس سازمان). کارمندان همچنین باید درک کنند که چگونه تلاشهای آنها با هدف سازمان ارتباط یا هماهنگی دارد.
۲-استخدام بهترین استعدادها برای بازاریابی و فروش
بازاریابی دروغین و تصورات غلط درباره یک سازمان برخی از دلایل اصلی عدم موفقیت روابط کارفرما و کارمند است. بنابراین ، شرکت ها باید باید استراتژی های واقعی موفقیت در بازار را به کارمندان منتقل کنند
۳-تمرکز روی نقاط قوت کارکنان
مدیران منابع انسانی باید همه تلاش خود را برای درک نقاط قوت هر فرد شاغل انجام دهند. در واقع باید مشخص شود که کارمندان چه کارهایی را به بهترین وجه انجام می دهند و آنها را در نقشهایی قرار می دهند که بتوانند تا حد امکان در نقاط قوت خود تلاش کنند.
۴-ایجاد تراز سازمانی
دستاوردها باید با اهداف سازمان همسو باشد در این صورت انتظار موفقیت و پیشرفت می توان داشت.
۵-شفاف سازی معیارهای سازمانی
همه ادارات داخلی و کارمندان باید برای دستیابی به یک نتیجه قطعی سازمانی کارهایی را انجام دهند و اطمینان حاصل کنند که همه دقیقاً می دانند که سازمان در کجا قرار دارد.