منابع انسانی اصطلاحی مدرن و رایج با قدرت همپوشانی بالاست که برای اولین بار در دهه ۱۹۶۰ میلادی ابداع شد. این واژه برای توصیف افرادی که در یک شرکت یا سازمان کار می کنند و همچنین دپارتمانی که مسئولیت مدیریت منابع مرتبط با کارمندان را بر عهده دارد، استفاده می شود. ایده مدیریت منابع انسانی هم زمان با توجه به ارزش روابط کاری ، ایجاد انگیزه، رفتار سازمانی و ارزیابی شکل گرفت.

منابع انسانی چیست؟

آیا می دانید منابع انسانی چه کسانی هستند؟ همه افرادی که به نوعی در یک گروه فعالیت دارند را منابع انسانی گویند. در واقع هر فرد، کارمند یا کارگری که در یک مجموعه کار می کند بخشی از این منابع است. رده شغلی ، زیر دست بودن، سطح تحصیلات و … هیچکدام باعث نمی شود که این فرد بخشی از این منابع محسوب نشود. نیروهای کار در یک سازمان همگی جزئی از حساس ترین منابع هستند که می توانند موجب پیشرفت و تغییر چشمگیر در یک سازمان شوند. برای اینکه راندمان کاری کارکنان افزایش یابد لازم است تا همه نیروهای شاغل تحت مدیریت صحیح قرار گیرند.

مدیریت منابع انسانی چیست؟

مدیریت پیشرفت کارمندان ، مدیریت پرسنل، مدیریت استعدادها و …. همگی دلالت بر نوعی رفتار حمایتی دارد که از سوی مدیریت در یک سازمان اجرا می شود. مدیریت منابع انسانی( Human resources management) بر همه امور مربوط به سرمایه انسانی سازمان نظارت دارد به گونه که سازمان به بهره وری حقیقی برسد. حوزه کاری مدیریت در منابع انسانی بسیار گسترده است و دقیقا همه امور را در بر می گیرد. حوزه های اصلی در این حیطه عبارتند از:

  • استخدام کارمندان
  • پاداش و جزا
  • آموزش و یادگیری
  • روابط کار و کارکنان
  • ارزیابی عملکرد
  • توسعه سازمان

با توجه به گستردگی زمینه های مدیریت منابع انسانی، داشتن تخصص در یک یا چند حوزه برای متخصصان منابع انسانی الزامی است. برخی از عناوین شغلی متخصصان این حوزه عبارتند از:

  • متخصص توسعه آموزش
  • مدیریت کارکنان
  • متخصص سیستم حقوق و مزایا
  • مشاور و روانشناس
  • مدیر خدمات اشتغال
  • متخصص جبران خسارت و تحلیل شغل
  • مدیر آموزش و توسعه
  • مسئول استخدام
  • مشاور منافع
  • تحلیلگر پرسنل

وظایف مدیریت منابع انسانی

مدیریت منابع انسانی شامل توسعه و اجرای برنامه هایی است که برای افزایش اثربخشی سازمان یا تجارت طراحی شده اند. به این ترتیب وظیفه این بخش در هر سازمان بسیار مهم تر از چیزی است که به نظر می رسد. اصولا مهم ترین سرمایه های هر سازمان، کارکنان آن هستند. با مدیریت صحیح کارکنان و ایجاد رضایت شغلی می توان گام های موثرتری برای ارتقا کل سیستم سازمان برداشت. در همه سازمان ها، آژانس ها، شرکت ها و موسسات بخش منابع انسانی این مسئولیت ها را بر عهده دارد:

  • مدیریت استخدام شغل ، انتخاب و ارتقاء
  • تدوین و نظارت بر مزایای کارمندان و برنامه های سلامتی
  • تدوین ، ترویج و اجرای سیاستهای پرسنلی
  • ارتقاء پیشرفت شغلی کارکنان و آموزش شغلی
  • تهیه برنامه های جهت گیری برای استخدام های جدید
  • ارائه راهنمایی در مورد اقدامات انضباطی
  • ارائه خدمات برای آسیب دیدگی در محل کار یا حوادث

پرداختن به دغدغه های فعلی کارکنان

بر خلاف مدیران شرکت که بر کار روزانه کارکنان نظارت می کنند ، بخش های منابع انسانی با نگرانی های کارمندان مانند مزایا ، دستمزد ، سرمایه گذاری کارمندان ، برنامه های بازنشستگی و آموزش درگیر هستند. کار آنها همچنین ممکن است شامل حل و فصل اختلافات بین کارمندان یا بین کارمندان و مدیران آنها باشد.

سیاست گذاری استخدام کارمندان جدید

تیم مدیریت منابع انسانی استخدام کارکنان بالقوه ، نظارت بر فرآیند استخدام (بررسی های پس زمینه ، آزمایش مواد مخدر و غیره) ، و سیاست های استخدام کارکنان جدید را در برنامه کاری خود دارد. هر کدام از این امور نیازمند بررسی تخصصی و تدوین استراتژی های حره ای است.

مدیریت فرایند جدایی کارکنان

تیم مدیریت منابع انسانی در صورت ترک کار ، اخراج یا اخراج ، باید مجموعه خاصی از کارها را انجام دهد. برای اطمینان از تکمیل روند قانونی ، کار اداری باید تکمیل شود. پیشنهاد مذاکره در مورد مزایا و تسویه حساب از سوی این نهاد در موارد خاص انجام می شود. حتی جزئی ترین موارد نظیر تحویل کلیدها، رایانه ها، اسناد و مدارک، نشان های اهدایی، حکم ها و غیره موقع تسویه کارکنان اهمیت زیادی دارد.

بهبود روحیه کارکنان

تیم های کارامد مدیریتی منابع انسانی کارمندان شرکت را ترغیب می کنند که تمام تلاش خود را بکنند . این امر نیازمند تدوین استراتژی های هوشمندانه بر اساس نیاز افراد شاغل در شرکت است. در نظر گرفتن پاداش برای کارکنانی که عملکرد خوبی دارند و ایجاد محیط کار دوستانه و مثبت از مواردی است که در بالا بردن روحیه کارکنان تاثیر دارد. اگر کارکنان، مدیریت را در کنار خود ببینند برای موفقیت شرکت حاضرند حداکثر تلاش را انجام دهند.

روند تغییرات در مدیریت منابع انسانی

نقش متخصصان منابع انسانی این است که از طریق ایجاد و مدیریت برنامه ها ، سیاست ها و رویه ها ، و از طریق ایجاد یک محیط کار مثبت بین کارمند و کارفرما ، از مهمترین دارایی یک شرکت یعنی سرمایه انسانی آن ، پشتیبانی کنند. تیم مدیریت منابع انسانی مسئولیت های بیشتری نسبت به کارمندان سنتی و ایجاد تغییرات موثر در وظایف اداری کارکنان دارند.
بر اساس مقاله منتشر شده در نشریه Forbes تیم مدیریت منابع انسانی باید براساس ۵ منطقه حساس فعالیت های مثبتی داشته باشد:

۱-تعریف و تبیین هدف سازمانی

کارمندان یک شرکت باید بتوانند به طور واضح بیان کنند که چرا شرکت برای دستیابی به یک سازمان هدفمند ، پایدار و با عملکرد بالا وجود دارد( چرایی تاسیس سازمان). کارمندان همچنین باید درک کنند که چگونه تلاشهای آنها با هدف سازمان ارتباط یا هماهنگی دارد.

۲-استخدام بهترین استعدادها برای بازاریابی و فروش

بازاریابی دروغین و تصورات غلط درباره یک سازمان برخی از دلایل اصلی عدم موفقیت روابط کارفرما و کارمند است. بنابراین ، شرکت ها باید باید استراتژی های واقعی موفقیت در بازار را به کارمندان منتقل کنند

۳-تمرکز روی نقاط قوت کارکنان

مدیران منابع انسانی باید همه تلاش خود را برای درک نقاط قوت هر فرد شاغل انجام دهند. در واقع باید مشخص شود که کارمندان چه کارهایی را به بهترین وجه انجام می دهند و آنها را در نقشهایی قرار می دهند که بتوانند تا حد امکان در نقاط قوت خود تلاش کنند.

۴-ایجاد تراز سازمانی

دستاوردها باید با اهداف سازمان همسو باشد در این صورت انتظار موفقیت و پیشرفت می توان داشت.

۵-شفاف سازی معیارهای سازمانی

همه ادارات داخلی و کارمندان باید برای دستیابی به یک نتیجه قطعی سازمانی کارهایی را انجام دهند و اطمینان حاصل کنند که همه دقیقاً می دانند که سازمان در کجا قرار دارد.