مهارت نه گفتن قدرتمندترین مهارت ارتباطی
نه گفتن همین کلمه ساده در بسیاری از اوقات بسیار دشوار است. برخی از افراد نمی توانند در برابر درخواست های دیگران نه بگویند. شاید به نظر ساده باشد ولی باور کنید خیلی ها اصلا مهارت نه گفتن را ندارند. آیا از آن دست آدم هایی هستید که همیشه به درخواست های به جا و نابجای دیگران پاسخ مثبت می دهید؟ آیا بعد از دادن پاسخ منفی احساس بدی دارید؟ جالب است بدانید که شما تنها نیستید بسیاری از افراد در جامعه نمی توانند در مقابل خواسته های غیر منطقی با قاطعیت پاسخ منفی بدهند. طبق آمارهای اعلام شده از وقوع جرم و بزه در نوجوانان، اغلب سوء استفاده ها به دلیل عدم مهارت فرد در نه گفتن رخ داده است.
مهارت نه گفتن چیست؟
وقتی مودبانه به درخواست های غیر منطقی، پاسخ نه می دهید دارای یک مهارت قدرتمند در برقراری ارتباط با دیگران هستید. این مهارت از کودکی در انسان شکل می گیرد و کاملا اکتسابی است. مهارت نه گفتن ریشه در ژنتیک ندارد و از نسلی به نسل دیگر منتقل نمی شود. البته والدینی که به درستی دارای مهارت های ارتباطی نظیر نه گفتن هستند، این مهارت را به کودکان یاد می دهند. وقتی شخصی در بزرگسالی نمی تواند در مقابل درخواست های اطرافیان پاسخ منفی بدهد دچار مشکلات جدی شخصیتی است.
مهارت نه گفتن یکی دیگر از مهارت های ارتباطی است که همچون مهارت مذاکره کرده، مهارت سوال پرسیدن و مهارت واگذار کردن کارها یاد گرفتنی است. در طول زندگی و از همان ایام کودکی باید یاد بگیریم که هر درخواستی پذیرفتنی نیست. این مهارت به مرور قوی تر شده و به طور کامل رشد خواهد کرد. مثل دیگر مهارت ها برای کسب قدرت نه گفتن باید تمرین کرد.
نه گفتن به مفهوم مخالفت با دیگران نیست. این یک حق طبیعی است که افراد برخی درخواست ها را پذیرفته و برخی دیگر را رد کنند. افرادی که اعتماد به نفس پایین تری دارند قدرت نه گفتن به درخواست های اطرافیان را ندارند. این یک فاجعه بزرگ است که به اجبار تن به درخواست هایی بدهید که طبق میل و اراده تان نیست. پذیرش اجباری درخواست های دیگران موجب بروز استرس، اضطراب و حتی خشم در فرد می شود. نگران نباشید با گفتن نه دوستان خود را از دست نخواهید داد. پافشاری روی حقوق فردی و نه گفتن در مواجه با درخواست های غیر منطقی، نشان دهنده اعتماد به نفس بالای فرد است.
چگونه نه بگوییم؟
چرا باید نه بگوییم؟ لزوم داشتن مهارت نه گفتن
به لحاظ روانشناسی مهارت نه گفتن از دوران کودکی باید در فرد ایجاد شود. بدیهی است والدین، مدرسه و محیط اطراف کودک در ارتقا این مهارت نقش دارند. با این وجود همیشه می توانید روی مهارت های فردی کار کنید و به عنوان یک فرد بزرگسال، مشکلات شخصیتی و روابط اجتماعی را بهبود دهید. گفتن نه نشان می دهد که نمی توانید درخواست مطرح شده را بپذیرید همین! این یک تصمیم فردی است که بنابر دلایل شخصی گرفته شده است. اگر نه نگوییم چه می شود:
- دیگران از ما سوء استفاده می کنند
- امکان کشیده شدن به انحراف یا اعتیاد وجود دارد
- قادر به انجام اولویت های اصلی در زندگی نیستیم
- همیشه با کمبود وقت مواجهه هستیم
- دیگران درخواست های بیشتری خواهند داشت
مهارت نه گفتن با خودخواهی تفاوت دارد. حتی نه می تواند نشان دهنده علاقه فرد به انجام کار در زمان دیگری باشد. در واقع وقتی نمی خواهید، نمی توانید یا وقت کافی برای انجام کاری را ندارید بدون احساس ترس یا گناه بگویید” نه” موضوع اصلا پیچیده نیست وقتی مسئولیت های زیادی را بر عهده دارید نمی توانید مسئولیت دیگری را بپذیرید و باید پاسخ منفی به درخواست بدهید. وقتی امری طبق معیارهای عقیدتی یا شخصیتی یا ذهنی تان نیست نباید برای خوشنودی دیگران آن را بپذیرید.. گاهی لازم است این دو حرف ساده را با صدای بلند تکرار کنیم زیرا نه گفتن ضعف نیست.
مهارت نه گفتن ، قدرتمندترین مهارت ارتباطی است
چرا نه نمی گوییم؟
- اعتماد به نفس نداریم
- خجالت می کشیم
- از واکنش دیگران می ترسیم
- نگران احساس دیگران هستیم
- می خواهیم همه از ما راضی باشند
- احساس گناه می کنیم
- بعد دچار عذاب وجدان می شویم
- مهارت تصمیم گیری نداریم
مهارت نه گفتن چه فایده ای دارد؟
چگونه نه بگوییم؟
پیش از اینکه مسئولیت جدیدی را انتخاب کنید به عواقب آن فکر کنید. به دیگران اجازه سوء استفاده در هیچ زمینه ای را ندهید. برای خود ارزش قائل شوید و به درستی برای زندگی تان تصمیم بگیرید. نباید اسیر احساسات منفی بعد از نه گفتن بشوید. وقتی ترجیح می دهید درخواستی را رد کنید، به خاطر عذاب وجدان یا احساس گناه آن را نپذیرید. مهارت نه گفتن نشان دهنده داشتن مهارت های ارتباطی قوی است پس باید سراسر احساس مثبت به همراه داشته باشد. برای اینکه بتوانید نه بگویید این کارها را انجام دهید
-
قاطعانه نه بگویید
خیلی ساده و صریح از نه استفاده کنید. از کلمات ترکیبی که نشان دهنده تردید یا ترس یا … است بپرهیزید. خیلی مطمئن و قاطع بگویید نه. کلمات تردید آمیز به همراه نه نشان می دهد که احتمال قبول کردن درخواست در آینده وجود دارد. مقدمه چینی و گفتن پاسخ های طولانی برای عدم پذیرش درخواست دیگران، اصلا توجیهی ندارد. دنبال توجیه کردن خود یا پاسخ خود نباشید. این حق طبیعی هر فردی است که برخی از درخواست ها را نپذیرد و این موضوع ارتباطی به دیگران ندارد. بدون هیچ توضیحی و با کوتاه ترین کلمات بگویید نه.
-
محترمانه برخورد کنید
مهارت نه گفتن یک تکنیک ارتباطی در روابط اجتماعی است. بدون تردید وقتی تنها در خانه هستید که به کسی جواب نه یا بله نمی دهید. در واقع این پاسخ منوط به مطرح شدن یک تقاضا است. در برخورد با دیگران بسیار راحت و صادقانه رفتار کنید. نیازی نیست برای نه گفتن دلیل بتراشید یا به تندی و عصبانیت جواب بدهید. نه گفتن به مفهوم مخالفت با ماهیت وجودی طرف مقابل نیست. با نهایت احترام به فرد مقابل، در برابر خواسته غیر منطقی پاسخ منفی بدهید. هیچ دشمنی و عداوتی در کار نیست موضوع حق انتخاب است.
اگر تاکنون همیشه در مقابل خواسته های دیگران پاسخ مثبت داده اید سخت است به یکباره شیوه خود را عوض کنید. کسب مهارت نه گفتن نیاز به زمان دارد. به خودتان وقت دهید شاید در دفعات اول گفتن نه کمی سخت باشد ولی به مرور یاد می گیرید چگونه در مواجهه با درخواست های دیگران از مهارت خود استفاده کنید.
دیدگاهتان را بنویسید