آموزش تقویت مهارت حل مسئله
مهارت حل مسئله چیزی نیست که از بدو تولید همراه کودک باشد. شجره نامه خانوادگی، ثروت پدری و شانس و اقبال هم در این قضیه نقش ندارد. اما برای اینکه در مسیر زندگی احساس خوبی داشته باشیم همه ما احتیاج به حل مشکلات و مسائل پیش رو داریم. منظور از مسئله چیز عجیب و غریبی نیست نمی گویم که همه افراد جامعه باید مثل دانشمندان فکر کنند و اتم را بشکافند. واقعیت اینست که مشکلات کوچک و بزرگی در زندگی پیش می آید که اگر در همان ابتدا حل نشود، تبدیل به معظلی بزرگ خواهد شد.
یک سوء تفاهم ساده را در نظر بگیرید. در بسیاری از ارتباطات اجتماعی و خانوادگی پیچیدگی هایی در روابط دیده می شود که اغلب از یک سوء تفاهم کوچک شروع شده است. از طرفی همیشه کارها طبق برنامه ریزی جلو نمی رود و حوادث پیش بینی نشده هم اتفاق می افتد. آیا در مواجهه با مشکلات احساس ناتوانی می کنید؟
مهارت حل مسئله چیست؟
Problem-solving skills شامل یک سری تکنیک های عمومی است که فرد در موقعیت های دشوار برای رهایی از مشکلات، به کار می برد. از تکنیک های حل مسئله در فلسفه، هوش مصنوعی، علوم کامپیوتر ، مهندسی ، ریاضیات یا پزشکی به وفور استفاده می شود. در روانشناسی تکنیک های ذهنی به کار رفته در فرایندهای شناختی- رفتاری را حل مسئله گویند. به کمک این مهارت فرد می تواند در موقعیت های عادی زندگی، عملکردی به مراتب بهتر از دیگران داشته باشد. برخی موارد موجب می شود تا فرد نتواند بهترین تصمیم را در موقعیت بغرنج بگیرد برای مثال:
- تشخیص اشتباه مشکل و تمرکز روی نشانه های فرعی
- تمرکز روی راه حل های سریع حل مسئله به جای شیوه های عملی و موثر
- تاکید اغراق آمیز روی مهارت های فردی و دانش اکتسابی
مهارت حل مسئله کاملا یاد گرفتنی و آموختنی است. اگر تا کنون نتوانسته اید در موارد حساس، تصمیمات هوشمندانه ای داشته باشید جای نگرانی نیست. همیشه امکان تقویت مهارت های اکتسابی وجود دارد. آنچه مهم است داشتن توانایی حل مسئله یک امتیاز بزرگ در زندگی هر فرد است که می تواند شیوه زندگی را تحت تاثیر مثبت قرار دهد.
راه های تقویت مهارت حل مسئله
مشکل بخشی از زندگی انسان است. شاید در ظاهر برخی از افراد نسبت به دیگران مشکلات کمتری داشته باشند ولی واقعیت اینست که برخی از افراد یاد گرفته اند بهترین راه حل ها را در موقعیت های ناخوشایند به کار ببرند. راه های ساده ای برای تقویت مهارت حل مسئله وجود دارد. این بار که با مشکل مواجه شدید این ترفندها را به کار ببرید:
-
رقص و حرکات موزون
رقص ساده ترین راه برای درگیر کردن ذهن و بدن است. انواع رقص های باله، هیپ هاپ ، زومبا و … که بدن در آن فعالیت زیادی دارد مناسب هستند. اگر می خواهید در موقعیت های دردسر آفرین به سرعت راه نجات را پیدا کنید تا می توانید بدن را به تحرک وادارید. انواع ورزش هایی که عضلات و ذهن را در می کنند را در برنامه روزانه قرار دهید. رقصیدن بهترین ورزش برای سلامتی است.
-
ورزش مغزی برای غلبه بر مشکلات
ذهن هم مثل جسم احتیاج به ورزش دارد. شطرنج، حل سودوکو، مکعب روبیک، پازل برای تقویت مغز عالی هستند. بازی های فکری ذهن را به چالش وا می دارند و تفکر منطقی و راه حل های استراژیک در این بازی ها بسیار استفاده می شود. حتما می دانید که مغز یک عضله بزرگ است که با تمرین، عملکرد بهتری خواهد داشت.
-
خواب خوب
برای بالا بردن مهارت حل مسئله بخوابید. خواب عمیق به طور مستقیم روی پردازش ذهنی و تقویت مغز تاثیر می گذارد. خواب خوب در طول شب منجر به عملکرد بهتر مغز در طول روز شده، قدرت حافظه را افزایش می دهد. به این ترتیب در موقعیت های دشوار به سادگی می توانید از همه توان ذهنی و “حافظه انتخابی” برای حل مشکل استفاده کنید.
-
موسیقی درمانی
یک مطالعه موردی روی بیمارانی توانبخشی قلبی انجام شد. برای گروه اول از بیماران، در حین انجام تمرینات ورزشی یک موسیقی ملایم پخش می شد. گروه دوم طبق معمول و در سکوت به انجام تمرینات ورزشی توانبخشی پرداختند. پس از آن از هر دو گروه آزمون تسلط کلامی گرفته شد. ترکیبی از موسیقی و ورزش موجب برانگیختگی و افزایش مهارت های شناختی در افراد تحت آزمایش شده است. به نظر می رسد این تحقیق نیاز به بررسی بیشتری دارد ولی به طور حتم موسیقی روی عملکرد ذهنی تاثیر مثبت دارد.
-
مهارت حل مسئله با یادداشت برداری
در موقعیت هایی که ذهن به اصطلاح قفل می کند و قادر به تصمیم گیری نیست باید افکار را نظم داد. یکی از ساده ترین راه ها اینست که مشاهدات عینی را روی کاغذ یادداشت کنید. هر چیزی که ذهن تان را درگیر کرده است را روی کاغذ بنویسید. اصولا همیشه یک دفتر یادداشت کوچک و خودکار به همراه داشته باشید. در زمان دیگری با نگاه کردن به این یادداشت ها به راه حل های بهتری خواهید رسید.
-
مدیتیشن و یوگا
یکی از راه های تقویت مهارت حل مسئله کاهش استرس در زندگی است. بدون تردید درگیری های شغلی، خانوادگی، تحصیلی و … قدرت تصمیم گیری فرد را مختل می کند. مدیتیشن و تنفس عمیق بهترین راه برای افزایش تمرکز و توجه است. به این ترتیب در زمان کوتاه تری می توانید راه حل مشکل را پیدا کنید.
-
تصویر سازی ذهنی مثبت
برای تحریک مغز، تمرکزذهن و افزایش ظرفیت تفکر خلاق روی مهارت های تصویرسازی ذهنی کار کنید. تجسم هلاقانه ساده ترین راه برای یافتن ایده های بیشتر در موقعیت های دشوار است. وقتی چیزی را در ذهن تصور کردید حتما در واقعیت می توانید با آن به درستی روبرو شوید. مشکل اصلی اینجاست که اغلب افراد رویا پردازی را با تصویرسازی ذهنی یکی می دانند. تجسم خلاق در تصویر سازی ذهنی از تکنیک های موثر برای دقت در جزئیات و ریشه یابی مشکلات است.
-
تقویت مهارت حل مسئله با فاصله روانی
Psychological Distance یا فاصله روانی به معنای اینست که به صورت آگاهانه از مشکل دور شوید. افزایش فاصله ذهنی بین فرد و مشکل موجب می شود تا ذهن فرصت کافی برای در نظر گرفتن دیدگاه های دیگران را داشته باشد. در حال حاضر چیزی رخ داده که شاید قبلا تجربه نکرده اید ولی این مشکل قبلا توسط دیگران حل شده است.
گاهی فاصله گرفتن هوشمندانه ترین تصمیم در زندگی است.
2 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
ممنونم خیلی به این مقاله نیاز داشتم جناب اسمی
ممنون از توجهتون خانم جعفری راد